NASA’nın Kara Delik Fotoğrafı Animasyon Oldu

©Event Horizon Telescope Collaboration

10 Nisan günü NASA'nın öncülüğünde Event Horizon Teleskobu tarafından çekilen ilk kara delik fotoğrafı geçtiğimiz on yılın en büyük bilimsel başarılarından biriydi. İnanılmaz derecede büyük veriler aracılığıyla ve alanında uzman isimlerin birlikte çalışmasıyla evrenin öbür ucundan çekilen o bulanık turuncu çember, hepimizi bulunduğumuz bu sonsuz evrende küçücük ama bir o kadar da o evrene ait hissettirmişti.

Interstellar Filmini Hatırlatan Bir Görüntü

Ama eminim birçoğunuz da, her ne kadar ufuk genişletici ve korkutucu da olsa, görülecek pek de bir şey olmadığı kanısındaydı. NASA’nın o fotoğraf üzerinden yarattığı yeni görsel ise, gözde canlandırabilmek adına olayı bambaşka bir boyuta taşıyor.

NASA’nın Goddard Uzay Merkezi’ndeki özel bir yazılım aracılığıyla Jeremy Schnittman tarafından yaratılan bu görsel, Interstellar filmindeki Gargantua kara deliği ile Event Horizon Teleskobunun çektiği fotoğrafın bir

©Interstellar Movie by Paramount Pictures

harmanlamasını andırıyor ve galaksimizdeki yer çekimi kuvvetlerinin etraflarındaki uzay ve zamanı nasıl etkisi altına aldığını müthiş bir biçimde gösteriyor.

Bu güzel görseli yaratan Jeremy Schnittman, “Buna benzer fenomenleri konu alan görseller ve filmler, Einstein’ın ‘yer çekimi, uzay ve zamanın kumaşını büker’ sözünün gözümüzde canlanmasına olanak tanıyor.” ifadesini kullandı.

“Bu Sadece Tek Bir Açıdan Görünüşü”

Kara delikler, uzayda kapladığı bölgeyi yoğun bir biçimde etkileyen, inanılmaz bir kütle çekim kuvvetine sahip alanlardır. Yer çekimi kuvvetinden etkilenip kendisine doğru kapılan gaz, toz ve uzay artıkları, inanılmaz derecede hızlı ve sıcak bir atlı karıncaya adeta hapsolmuşcasına dönmeye başlar. Bu atlı karınca, kara deliğin bizim görebildiğimiz kısmı olan, bilim insanlarının toplanma diski (accretion disk) adı verdiği ışık çemberidir. Bu çembere baktığımız açıya göre karşımızdaki görüntü ciddi bir biçimde değişkenlik gösterir.

©NASA’s Goddard Space Flight Center/Jeremy Schnittman

NASA’nın görseli, diski tam karşıdan görmemizi sağlıyor. Yani bu açıdan bakarken üst tarafında gördüğümüz ışık çemberi aslında kara deliğin arka tarafında kalıyor. Kozmik canavarı bu açıdan görüyor oluşumuz, aynı zamanda çemberin bize göre solda kalan kısmındaki maddeleri daha parlak görmemize neden oluyor ki, bunun da sebebi çemberde dönen maddelerin o yönde bize doğru geliyor olmaları. “Doppler Beaming” (Çoğalan Işın) adlı bu uzay fenomeni, bahsettiğimiz şekilde size doğru hareket eden ışıkların şiddetini artırırken, tersine doğru bizden uzaklaşan ışınları ise gerçekte oldukları gibi görmemize neden oluyor.

İleri Okuma Kaynakları:

https://www.nasa.gov/feature/goddard/2019/nasa-visualization-shows-a-black-hole-s-warped-world

https://www.cnet.com/news/nasas-new-black-hole-simulation-is-mesmerizing/

https://eventhorizontelescope.org/